جشنواره محل خودنمایی هنرمندان است/ دوقطبی میان اهالی تئاتر مانع ایجاد یک صنف یکپارچه می شود
فضل الله عمرانی در گفتگو با خبرنگار هنر آنلاین گفت: برگزاری جشنوارههای هنری نیازمند هر جامعهای است چراکه جشنواره فرصتی تا هنرمندان بتوانند هنر خود را معرفی کنند.
به گزارش خبرنگار سینما و تئاتر آرتیسفر: همزمان با آیین برگزاری افتتاحیه جشنواره تئاتر فجر در سالن استاد سمندریان واقع در تماشاخانه ایرانشهر تئاتری با حس و حال ایام دفاع مقدس به روی صحنه رفت. برگی از تاریخی که هنوز بعد از سال ها داستان های ناگفته زیادی برای روایت دارد، نوع نگاهی که فضل الله عمرانی از خطه بوشهر را به این ایده رساند تا امسال با یک نمایش از روایت آن روزهای دفاع مقدس در جشنواره حضور داشته باشد.
فضل الله عمرانی کارگردان تئاتر «گزارش مفتوحه تنگه فنی» در گفتگو با خبرنگار تئاتر و سینمای آرتیسفر درباره شکل گیری ایده این اثر نمایشی گفت:نمایشنامه «گزارش مفتوحه… تنگه فنی» برگرفته از نمایشنامهای به قلم محمدرضا آریانفر است. نمایشنامه ای که در جشنواره ها مورد توجه قرار گرفته است. این اثر ، درباره اتفاقاتی است که در دوران جنگ و در منطقهای به نام تلمبهخانه تنگه فنی رخ میدهد. این تلمبهخانه که نقش حیاتی در پمپاژ نفت داشته است، در زمان جنگ بیش از ۵۲ بار موردحمله عراق قرار میگیرد راجع به دورهای از جنگ تحمیلی است که تا به امروز به آن پرداخته نشده است. تنها اشاره تصویری به این داستان در دهه هفتاد در غالب فیلمی سینمایی بوده است. کارکنان این تنگه برای حفظ موقعیت استراتژیک منطقه علیرغم اینکه این امکان را داشتند تا تنگه را تخلیه کنند اما ماندند و تا روزهای آخر جنگ تحمیلی، این منطقه حساس نفتی را حفظ کردند. این رشادتها انگیزهای شد تا این نمایشنامه را به اجرا دربیاوریم درعینحال این اثر یک درام عاشقانه هم دارد، بنابراین به لحاظ دراماتیک این نمایشنامه این جذابیت را داشت تا یک کار دراماتیک در حوزه جنگ کارکنم.
عمرانی در پاسخ به این سؤال که آیا نمایشنامه را عیناً اجرا کرده یا روایت داستانی دچار دگرگونی و تغییر شده است، توضیح داد: طراحی اجرا و دکور اینکه شیوه بیان این نمایشنامه به چه صورت باشد را خودمان به روایت تاریخی نمایشنامه اضافه کردیم و روایت داستانی نمایشنامه مادر تغییر نکرده و تمام قصه نمایشنامه را در این تئاتر میبینید هرچند برای رسیدن به یک اجرای جذابتر تغییراتی را در نمایشنامه ایجاد کردیم مثلاً برای ایجاد هارمونی بهتر در بیان روایت داستان جابهجاییهایی صورت گرفته است یا برای ایجاد جذابیت بیشتر برخی بخشها را نمایشنامه مادر را حذف کردهایم.
این کارگردان تئاتر با اشاره به سابقه حضور خود در جشنواره، درباره اهمیت این جشنواره در رشد و ارتقا تئاتر کشور یادآور شد: من از دوره ۳۴ تا دوره ۳۷ در این جشنواره حضورداشتهام در دوره سی و هفتم در مقام طراح، موسیقی و لباس و کارگردانی از شهر بوشهر در جشنواره تئاتر شرکت کردم و کار ما جز آثار برتر حائز کسب جایزه شد امسال هم با «گزارش مفتوح تنگه فنی» در جشنواره چهل و دوم تئاتر حضور دارم. برگزاری جشنوارههای هنری نیازمند هر جامعهای است چراکه جشنواره برای کسانی که به دنبال دیده شدن هستند فرصتی است تا خود نمایی کنند. مسیری هستند. تمام کسانی که در حوزه تئاتر امروز به شهرت رسیدهاند از دل جشنواره معرفی و شده اند.این جشنوارهها کمک میکنند تا یک اثر هنری تولید شود درعینحال اعتبارات مالی جشنواره برای هنرمندان یک پشتوانه محسوب میشود.
این کارگردان عرصه تئاتر در خصوص روند برگزاری جشنواره طی سالهای اخیر بیان کرد: در دورههای قبل، تئاتر منطقهای حذف شد و طی دو سال اخیر بار دیگر این بخش به جشنواره بازگشته و این اتفاق بسیار خوبی است. حذف تئاتر منطقهای بهنوعی اجحاف در حق هنرمندان شهرستانی بود.
وی با تأکید بر دغدغه هنرمندان شهرستانی نسبت بهضرورت وجود تئاتر منطقهای اظهار کرد: در دوره ای سیاستی گذاشته شد که بر اساس آن ارزیابی اجراهای شهرستانی از طریق ارسال فیلم اجرا انجام میشد، سیاستی که در حقیقت خشکاندن ریشه تئاتر در ایران را نشان گرفته بود. ابداً یک تئاتر نمیتواند در قالب یک اثر دیجیتالی نمود درستی از خود داشته باشد و یک تئاتر باید در حضور مخاطبش اجرا شود؛ وقتی این اتفاق نمیافتد اجرایی که از طریق دیجیتال نمایش داده شود ارزش ندارد.
عمرانی در پاسخ به این سؤال که آیا تئاتر بهعنوان یک صنف در میان مشاغل جایگاهی دارد یا خیر گفت: یکی از معضلات مهم در میان اهالی تئاتر وجود یک نگاه دوقطبی است. این عدم وحدت نگاه میان اهالی تئاتر سبب میشود تا باهم در حل مشکلات باهم همدل و یکصدا نباشند. درحقیقت اهالی تئاتر بر روی امواج اتفاقاتی که در جامعه رخ میدهد پیشرو هستند درعینحال همینها کسانی اند که در ارتباط با حوزه تئاتر حالت آوانگارد دارند، بنابراین این فضا سبب شده تا اهالی تئاتر برای ایجاد یک صنف یکپارچه به وسعت تمام ایران به یک توافق جمعی نرسند. همین سبب میشود تا شغل، بازیگری و تئاتر به یک صنف تبدیل نشود و عموماً اگر صنفی همشکل گرفته در محدوده گروههای کوچکی است که نمیتوانند حامی و پیگیر درست حقوق اهالی تئاتر باشند و به شکل یک کمپانی عمل کنند و صنوف کوچک به دلیل عدم یکپارچگی، عملاً کارایی ندارد. تئاتر به صنف به وسعت ایران نیاز دارد تا همه را بهصورت یکپارچه در بربگیرد.