۱. افزایش سن و پیر شدن پوست
با افزایش سن و پیری پوست، کم‌کم شاهد ایجاد سیاهی دور چشم هستیم. هرچه سن بالاتر می‌رود، کلاژن‌سازی در پوست کمتر شده و در نتیجه، خاصیت ارتجاعی پوست کمتر می‌شود. همچنین با افزایش سن، پوست در ناحیه دور چشم‌ها نازک شده و عروق زیر آن باعث نمایان شدن حلقه‌های تیره زیر چشم می‌شوند.
۲. کم‌آبی بدن و دهیدراته شدن
یکی دیگر از دلایل عمده تیرگی دور چشم، مخصوصاً در جوانان، کمبود آب موردنیاز بدن است. وقتی بدن دهیدراته باشد، پوست در ناحیه اطراف چشم‌ها تیره می‌شوند و چشم‌ها گود افتاده به نظر می‌رسند. مصرف روزانه 8 لیوان آب به توصیه بعضی از کارشناسان سلامت، برای تامین آب بدن پیشنهاد می‌شود.
۳. تابش شدید نور آفتاب
وقتی برای مدت طولانی زیر نور خورشید قرار می‌گیرید، بدن شروع به تولید ملانین می‌کند که در واقع حاوی رنگ‌دانه‌های تیره هستند. در این شرایط باید علاوه بر کرم رفع سیاهی دور چشم از کرم ضد آفتاب دور چشم استفاده کنید.
۴. بروز عوامل ژنتیکی
بعضی عوامل ژنتیکی در به‌وجود آمدن تیرگی زیر چشم تأثیرگذار هستند. برای مثال، افرادی که به‌صورت ارثی اختلالات تیروئیدی دارند ممکن است سیاهی زیر چشم‌ها را تجربه کنند و به کرم دور چشم ضد چروک قوی نیاز داشته باشند
۵. خستگی مفرط و کمبود خواب
خستگی، کم‌خوابی، خواب زیاد و خوابیدن در ساعات نامتعارف، همگی می‌توانند باعث بروز تیرگی دور چشم شوند. این اختلالات در بعضی مواقع سبب نمایان شدن عروق عنکبوتی زیر چشم و در بسیاری دیگر باعث پف کردن زیر چشم‌ها می‌شوند که تیرگی زیر چشم را به همراه دارند.
۶. واکنش‌های آلرژیک بدن
واکنش‌های آلرژیک بدن یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار در بروز سیاهی دور چشم هستند. وقتی بدن با آلرژی روبه‌رو می‌شود، به‌عنوان یک واکنش ایمنی، هیستامین ترشح می‌شود. این ماده باعث خارش، قرمزی و پف کردن چشم‌ها شده و رگ‌های خونی را گشاد می‌کند که در نهایت همراه با نمایان شدن رگ‌های زیر چشم و تیرگی این ناحیه از چشم است.
۷. فقر آهن و اختلال جریان خون
یکی از عواملی که منجر به تیرگی زیر چشم می‌شود، کمبود آهن است. کمبود آهن در بدن باعث می‌شود که به دلیل اختلال در جریان خون، اکسیژن کافی به بافت اطراف چشم نرسد و در نتیجه رفته‌رفته ناحیه اطراف چشم تیره خواهد شد.
۸. مصرف نمک و چربی زیاد
خوردن غذاهای پرچرب پس از مدتی منجر به افزایش و رسوب چربی در دیواره رگ‌ها و کاهش جریان خون در بدن می‌شود. به دلیل کاهش جریان خون در بافت اطراف چشم، این ناحیه تیره به نظر می‌رسد. همچنین، هرچه میزان نمک در رژیم غذایی شما بیشتر باشد، بدن شما کم آب و بافت پوست شما خشک خواهد شد. این کم‌آبی و خشکی پوست منجر به افزایش پف زیر چشم و تیره‌تر شدن سیاهی دور چشم می‌شود.
۹. آلودگی هوا و کمبود اکسیژن
هرچه مدت زمانی بیشتری را در هوای آلوده بگذرانید، بدن شما اکسیژن کمتری دریافت می‌کند. همانطور که قبلاً اشاره کردیم، کاهش اکسیژن‌رسانی به بافت اطراف چشم، سیاهی دور چشم را به دنبال خواهد داشت. همچنین هوای آلوده باعث حساسیت و خارش چشم می‌شود و در نتیجه به دنبال خاراندن چشم و آسیب به مویرگ‌های بافت اطراف چشم، این ناحیه تیره خواهد شد.
۱۰. کمبود ویتامین‌های بدن
سیاهی دور چشم کمبود چه ویتامینی است؟ مطالعات نشان داده است در بسیاری از افراد، سیاهی زیر چشم به دلیل کمبود ویتامین در بدن به وجود آمده است. از جمله ویتامین‌هایی که کمبود آن‌ها می‌تواند باعث به‌وجودآمدن سیاهی زیر چشم شود می‌توان به ویتامین K ،D ،E و B به‌خصوص ویتامین B12 اشاره کرد. برای جلوگیری از به‌وجودآمدن سیاهی دور چشم، می‌توانید مقادیر کافی این ویتامین‌ها را در مواد غذایی خود بگنجانید و یا از مکمل‌های ویتامینی استفاده کنید.
۱۱. استعمال دخانیات و اختلال در اکسیژن‌رسانی
سیگار کشیدن باعث کاهش جریان خون و اکسیژن‌رسانی به پوست می‌شود که می‌تواند منجر به تیرگی دور چشم شود. نیکوتین موجود در سیگار نیز باعث آسیب به کلاژن و الاستین پوست می‌شود و به ایجاد چین‌وچروک و تیرگی کمک می‌کند.
۱۲. مصرف بیش از حد الکل
مصرف زیاد الکل باعث کم‌آبی بدن می‌شود و پوست را خشک و بی‌حال می‌کند. همچنین، الکل می‌تواند باعث گشاد شدن رگ‌های خونی و افزایش التهاب شود که منجر به تیرگی دور چشم می‌شود.
۱۳. بیماری‌های زمینه‌ای
شاید این پرسش برایتان مطرح شود که سیاهی دور چشم نشانه چه بیماری است؟ برخی بیماری‌ها مانند آسم، اگزما، تیروئید و بیماری‌های کلیوی می‌توانند باعث ایجاد سیاهی دور چشم شوند. این بیماری‌ها می‌توانند بر گردش خون و عملکرد کلی بدن تأثیر بگذارند و در نتیجه به تیرگی دور چشم منجر شوند.
۱۴. مصرف برخی داروها
برخی داروها مانند داروهای ضد آلرژی، داروهای فشار خون و داروهای کورتیکوستروئید می‌توانند باعث ایجاد سیاهی دور چشم شوند. این داروها می‌توانند عوارضی مانند احتباس آب و نازک شدن پوست داشته باشند که به تیرگی دور چشم کمک می‌کنند.
۱۵. تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی در دوران بارداری، قاعدگی و یائسگی می‌تواند باعث ایجاد سیاهی دور چشم شود. نوسانات هورمونی می‌تواند بر تولید کلاژن و الاستین تأثیر بگذارد و به ایجاد تیرگی و پف زیر چشم کمک کند.
تیرگی زیر چشم بیشتر در چه افرادی بروز می‌کند؟
تیرگی زیر چشم‌ها معمولاً نشان از عملکرد نادرست بدن دارد. به بیانی دیگر، وقتی مشکلی در بدن وجود دارد، یکی از نتایج آن می‌تواند به‌وجود آمدن سیاهی دور چشم باشد. در طول روز، چشم‌ها و پوست اطراف آن‌ها با عوامل مخرب زیادی در ارتباط هستند.
همانطور که پیش از این اشاره کردیم این موضوع بیشتر در افرادی بروز می‌کند که تغذیه مناسبی ندارند، مدت طولانی در معرض تابش شدید نور خورشید قرار می‌گیرند یا با گوشی و صفحه‌نمایش لپ‌تاپ و کامپیوتر زیاد سروکار دارند، در معرض دود، آلودگی و آلاینده‌های شیمیایی هستند، انواع آلرژی و کم‌خوابی را تجربه می‌کنند.
بنابراین، بهتر است:
- خواب کافی داشته باشید.
- شست‌وشوی صحیح صورت و رعایت مراحل روتین پوستی را فراموش نکنید.
- فعالیت فیزیکی مناسب در طول روز داشته باشید.
- غذای کم‌چرب و کم‌نمک بخورید.
- روزانه مقدار کافی آب بنوشید.
- از دم‌نوش‌های گیاهی (ملایم و با دوز پایین) استفاده کنید.
نقش تغذیه در رفع تیرگی زیر چشم: چه بخوریم و چه نخوریم؟
تغذیه مناسب می‌تواند نقش مهمی در کاهش تیرگی دور چشم داشته باشد. مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C مانند پرتقال، کیوی و توت‌ها، به تولید کلاژن در پوست کمک می‌کند و باعث افزایش شفافیت پوست دور چشم می‌شود. همچنین، مواد غذایی حاوی آهن مانند گوشت قرمز، اسفناج و عدس می‌توانند کمبود آهن را که یکی از علل تیرگی دور چشم است، جبران کنند. از سوی دیگر، مصرف آب کافی نیز ضروری است زیرا کمبود آب در بدن می‌تواند پوست را خشک و تیره کند.
با این حال، باید از مصرف برخی مواد غذایی که باعث تشدید تیرگی دور چشم می‌شوند، پرهیز کرد. این مواد غذایی ممکن است شامل نمک زیاد، غذاهای فرآوری‌شده و نوشیدنی‌های الکلی باشند که باعث احتباس آب و تشدید پف و تیرگی دور چشم می‌شوند.
از جمله مواد غذایی ممنوع برای دور چشم عبارت‌اند از:
- نمک زیاد
- غذاهای فرآوری‌شده و فست فود
- نوشیدنی‌های الکلی
- قهوه و نوشیدنی‌های کافئین‌دار
- غذاهای سرخ‌شده
چه روش‌هایی برای درمان سیاهی چشم وجود دارد؟
روش‌های متفاوتی برای بهبود سلامت اطراف یا زیر چشم از طرف افراد مختلف پیشنهاد می‌شوند. اگر علاوه بر تیرگی، با پوسته‌های دور چشم هم مواجه هستید، راهکارهای درمان خشکی دور چشم را از دست ندهید. اما اگر فقط با سیاهی دور چشم روبه‌رو شده‌اید، می‌توان گفت درمان سیاهی دور چشم به روش‌های اصلی زیر قابل اجرا است:
- روش‌های دارویی
- روش‌های خانگی
- روش‌های سنتی
1. مصرف دارو و کرم برای رفع گودی زیر چشم
یکی از روش‌های معمول برای درمان سیاهی دور چشم، استفاده از قرص‌های مکمل و ویتامین‌های مختلف است؛ توجه داشته باشید که این قرص‌ها را بدون نسخه و مشورت با پزشک مصرف نکنید. معمولاً پزشک متخصص برای رفع کبودی زیر چشم انواع قرص‌های ویتامین A، ویتامین ب 12، ویتامین B3 و رتینول را تجویز می‌کند. تأکید می‌کنیم، از مصرف خودسرانه قرص برای رفع سیاهی دور چشم خودداری کنید.
از طرفی، کرم دور چشم در انواع مختلف و کارایی‌های متفاوت تولید می‌شود و علاوه بر مصرف دارو برای رفع تیرگی زیر چشم می‌توانید، از کرم‌های زیر استفاده کنید:
- کرم‌های حاوی کافئین: کافئین باعث کاهش پف و تیرگی زیر چشم می‌شود.
- کرم‌های حاوی رتینول: رتینول به افزایش تولید کلاژن و کاهش ظاهر تیرگی کمک می‌کند.
- کرم‌های حاوی ویتامین C: ویتامین C یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به روشن شدن پوست کمک می‌کند.
- کرم‌های حاوی هیالورونیک اسید: این ترکیب به مرطوب‌سازی و پر کردن پوست زیر چشم کمک می‌کند.
2. درمان خانگی سیاهی دور چشم
روش‌های مختلفی برای درمان خانگی سیاهی دور چشم وجود دارد. استفاده از این روش‌ها در بلندمدت می‌تواند به رفع کبودی زیر چشم کمک کند، بنابراین به این موارد به‌عنوان روش‌های درمان بلندمدت نگاه کنید:
تغذیه مناسب: غذاهایی که باید بخورید!
تغذیه مناسب یکی از مهم‌ترین روش‌های درمان رفع تیرگی و گود رفتگی زیر چشم است. از مواد غذایی‌ای استفاده کنید که برای درمان سیاهی دور چشم مؤثر هستند و بعد از مدتی، تأثیر آن را روی پوست اطراف چشم خود مشاهده کنید. این خوراکی‌ها در موارد زیادی برای رفع تیرگی زیر چشم مؤثر بوده‌اند:
- روغن ویتامین E
- مواد غذایی حاوی ویتامین K
- غذاهای سرشار از آهن
- مواد غذایی دارای ویتامین B12
- آب پرتقال
- خوردن آب کافی
- سیب‌زمینی
- خیار
- هندوانه
- روغن نارگیل
- زردچوبه
- شیر سرد
- شکلات تلخ
- ماهی سالمون
تنظیم خواب روزانه
یکی از اصلی‌ترین علل سیاهی دور چشم، کم‌خوابی است. اگر آدم کم‌خوابی هستید یا برای خوابیدن مشکل دارید و همین موضوع باعث می‌شود دچار کم‌خوابی شوید، سعی کنید قبل از خواب از دم‌نوش‌های گیاهی (مثل گل‌گاوزبان و سنبل‌الطیب) استفاده کنید که آرامش‌بخش هستند. خواب روزانه کافی گودی و تیرگی اطراف چشم را از بین می‌برد.
استفاده از ماسک‌های خانگی
ماسک‌های خانگی، یکی از بهترین روش‌های درمان سیاهی اطراف چشم به‌حساب می‌آیند. تهیه این ماسک‌ها زحمت زیادی ندارد و می‌توانید با موادی که معمولاً در هر خانه‌ای یافت می‌شود، آن‌ها را بسازید و روی پوست اطراف چشم‌های خود قرار دهید. سه نمونه از مهم‌ترین ماسک صورت و ماسک دور چشم ماسک خیار، سیب‌زمینی خام و چای سبز هستند.
