یک رُمان خوب میتواند بزرگترین معلم داستاننویسی باشد
ویژگی خاص کارگاههای داستاننویسی و ارتباط با استاد داستاننویس یک راه میانبُر در این زمینه است.
برنامۀ گفتوگومحور میز داستان از شبکه کتاب با موضوع «کارگاههای داستان؛ آفتها و فرصتها» با حضور تیمور آقامحمدی، نویسنده، شاعر، منتقد ادبیات داستانی و مدیر داخلی «مدرسۀ رمان» شهرستان ادب و اجرای نادر سهرابی پخش شد.
به گزارش گروه فرهنگ و ادبیات خبرگزاری آرتیسفر، تیمور آقامحمدی با اشاره به تاریخچۀ ادبیات داستانی در کشور، بیان کرد: زمانی که داستان تازه پا گرفته بود، نویسندگان دور هم جمع میشدند و آثار خود را میخواندند و آنها را مورد نقد و بررسی قرار میدادند. این شیوه ادامه پیدا کرد و در دهۀ ۴۰ به صورت جدی «جُنگ ادبی اصفهان» با حضور احمد میرعلایی، هوشگ گلشیری، محمد کلباسی، ابوالحسن نجفی و دیگران شکل گرفت و نتیجۀ جلسات مستمر آنها برای داستان نویسی در «جُنگ ادبی اصفهان» منتشر میشد. هوشنگ گلشیری این شیوۀ آموزش داستاننویسی را به صورت جدی دنبال کرد و مدام با شاگردان خود در ارتباط بود و تجربههای خود را به آنها منتقل میکرد.
وی افزود: کارگاههای داستاننویسی صرفاً آموزش داستان نیست و زمانی که ما دربارۀ کارگاه داستاننویسی صحبت میکنیم یعنی به مباحث نظری در کنار امر آفرینش توجه داریم و فردی که وارد این حوزه میشود زیر نظر راهبری کسی قرار میگیرد که صاحب تجربه است و بر مبانی داستاننویسی تسلط دارد.
این نویسنده در خصوص ویژگی کارگاههای داستاننویسی، اظهار کرد: ویژگی خاص کارگاههای داستاننویسی و ارتباط با استاد داستاننویس یک راه میانبُر در این زمینه است و یک رُمان خوب میتواند بزرگترین معلم داستاننویسی باشد. استاد چون تجارب مختلفی دارد و بیشتر از هنرجو خوانده و نوشته است مسیر را برای فردی که به سراغ کارگاههای داستاننویسی رفته است را کوتاهتر میکند.
او با توجه به تفاوت شعر و داستان، تصریح کرد: داستان اساساً مبتنی بر جمع و گروه است و به وجود آمده تا صدای تودۀ مردم باشد اما شعر مبتنی بر خلوت است. کسی که میخواهد نویسنده شود، پیش فرض این است که کتابهای بسیاری را خوانده باشد. ما در دهۀ ۸۰ به این نتیجه رسیدیم که در انجمنها و کانونهای داستاننویسی بیشتر به داستان کوتاه پرداختیم و خلأ رُمان و عطش و نیاز جامعه به آن احساس میشود.
این منتقد ادبیات داستانی بیان کرد: اولین چیزی که در رُمان باید بیاموزیم، نظم است و زمانی که میخواهید داستانی بنویسید ابتدا مدیریت زمان را میآموزید و آنچه که بیش از هرچیزی یک رُماننویس را فرسوده میکند، رُمان ناتمام است.
آقامحمدی در پایان گفت: آموزش داستان و کارگاههای مرتبط با آن در روزگار فعلی از معنا تهی شده است و استانداردها پایین آمده است و به همین دلیل در یک مناسبات کاملاً اشتباه ناشران حرفهای آثار ضعیفی را چاپ میکنند که در این بین آثار خوب گم و ناپدید میشوند.
گفتنی است، برنامۀ میز داستان هر هفته چهارشنبهها ساعت ۱۸ در ketab.tv پخش میشود. علاقهمندان میتوانند برنامه را از آرشیو این تلویزیون مشاهده کنند.