یک رُمان خوب می‌تواند بزرگ‌ترین معلم داستان‌نویسی باشد

برنامۀ گفت‌وگومحور میز داستان از شبکه کتاب با موضوع «کارگاه‌های داستان؛ آفت‌ها و فرصت‌ها» با حضور تیمور آقامحمدی، نویسنده، شاعر، منتقد ادبیات داستانی و مدیر داخلی «مدرسۀ رمان» شهرستان ادب و اجرای نادر سهرابی پخش شد.

به گزارش گروه فرهنگ و ادبیات خبرگزاری آرتیسفر، تیمور آقامحمدی با اشاره به تاریخچۀ ادبیات داستانی در کشور، بیان کرد: زمانی که داستان تازه پا گرفته بود، نویسندگان دور هم جمع می‌شدند و آثار خود را می‌خواندند و آنها را مورد نقد و بررسی قرار می‌دادند. این شیوه ادامه پیدا کرد و در دهۀ ۴۰ به صورت جدی «جُنگ ادبی اصفهان» با حضور احمد میرعلایی، هوشگ گلشیری، محمد کلباسی، ابوالحسن نجفی و دیگران شکل گرفت و نتیجۀ جلسات مستمر آنها برای داستان نویسی در «جُنگ ادبی اصفهان» منتشر می‌شد. هوشنگ گلشیری این شیوۀ آموزش داستا‌ن‌نویسی را به صورت جدی دنبال کرد و مدام با شاگردان خود در ارتباط بود و تجربه‌های خود را به آنها منتقل می‌کرد.

وی افزود: کارگاه‌های داستان‌نویسی صرفاً آموزش داستان نیست و زمانی که ما دربارۀ کارگاه داستان‌نویسی صحبت می‌کنیم یعنی به مباحث نظری در کنار امر آفرینش توجه داریم و فردی که وارد این حوزه می‌شود زیر نظر راهبری کسی قرار می‌گیرد که صاحب تجربه است و بر مبانی داستان‌نویسی تسلط دارد.

این نویسنده در خصوص ویژگی کارگاه‌های داستان‌نویسی، اظهار کرد: ویژگی خاص کارگاه‌های داستان‌نویسی و ارتباط با استاد داستان‌نویس یک راه میان‌بُر در این زمینه است و یک رُمان خوب می‌تواند بزرگ‌ترین معلم داستان‌نویسی باشد. استاد چون تجارب مختلفی دارد و بیشتر از هنرجو خوانده و نوشته است مسیر را  برای فردی که به سراغ کارگاه‌های داستان‌نویسی رفته است را کوتاه‌تر می‌کند.

او با توجه به تفاوت شعر و داستان، تصریح کرد: داستان اساساً مبتنی بر جمع و گروه است و به وجود آمده تا صدای تودۀ مردم باشد اما شعر مبتنی بر خلوت است. کسی که می‎خواهد نویسنده شود، پیش فرض این است که کتاب‌های بسیاری را خوانده باشد. ما در دهۀ ۸۰ به این نتیجه رسیدیم که در انجمن‌ها و کانون‌های داستان‌نویسی بیشتر  به داستان کوتاه پرداختیم و خلأ رُمان و عطش و نیاز جامعه به آن احساس می‌شود.

این منتقد ادبیات داستانی بیان کرد: اولین چیزی که در رُمان باید بیاموزیم، نظم است و زمانی که می‌خواهید داستانی بنویسید ابتدا مدیریت زمان را می‌آموزید و آنچه که بیش از هرچیزی یک رُمان‌نویس را فرسوده می‌کند، رُمان ناتمام است.

آقامحمدی در پایان گفت: آموزش داستان و کارگاه‌های مرتبط با آن در روزگار فعلی از معنا تهی شده است و استانداردها پایین آمده است و به همین دلیل در یک مناسبات کاملاً اشتباه ناشران حرفه‌ای آثار ضعیفی را چاپ می‌کنند که در این بین آثار خوب گم و ناپدید می‌شوند.

گفتنی است، برنامۀ میز داستان هر هفته چهارشنبه‌ها ساعت ۱۸ در ketab.tv پخش می‌شود. علاقه‌مندان می‌توانند برنامه را از آرشیو این تلویزیون مشاهده کنند.