جایگاه دختران در دین اسلام؛ وقتی چشمِ خانهها به نورِ دختران روشن میشود
یکی از موضوعهای مهمی که در سالروز ولادت حضرت معصومه (س) باید به آن توجه کرد، منزلت فراوان این بانوی پاکدامن و باکرامت در دین مبین اسلام است؛ به طوری که این روز فرخنده، مزین به نام دختر شده است.
اسلام، تنها دینی است که به دختر، منزلت و اهمیت بسیاری داده است تا جایی که خداوند متعال در برخی از آیههای قرآن کریم به برابری دختر و پسر اشاره کرده و حتی از دختر به عنوان هدیه یاد میکند.
اهمیت مقام دختر نزد ائمه معصومین (ع) تا حدّی است که حضرت محمد (ص) در خصوص ارزشِ داشتنِ دختر فرموده اند: «خَیْرُ اَوْلادِکُمْ اَلْبَناتُ.» «بهترین فرزندان شما دختران هستند.» و به همین دلیل است که حضرت زهرا (س) همیشه در مهمترین مسائل اجتماعی و زندگی، همراه پدر و همسر بزرگوارشان بودند. این در حالی است که اعراب جاهلیت در آن زمان، دختران خود را زنده به گور میکردند.
ریحانه، بلورها و حسنه (نیکی)، از جمله واژههایی هستند که اهل بیت (ع) برای دختران به کار میبردند و امام جعفر صادق (ع) فرموده اند: «اَلْبَناتُ حَسَناتٌ وَ الْبَنُونَ نِعْمَةٌ، وَ الْحَسَناتُ یُثابُ عَلَیْها وَ النِّعْمَةُ یُسْأَلُ عَنْها.» «دختران حسناتند، پسران نعمت حقند، بر حسنات بهره مى دهند، و از نعمت بازپرسى مى کنند.»
حجت الاسلام والمسلمین بهاء الدین قهرمانی نژاد عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و کارشناس مذهبی، با اشاره به آیه ۵۸ سوره مبارکه نحل میگوید: در این آیه تکان دهنده بیان شده است: «وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثَىٰ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ کَظِیمٌ» «و، چون یکی از آنها را به فرزند دختری مژده آید (از شدت غم و حسرت) رخسارش سیاه شده و سخت دلتنگ و خشمگین میشود.» که به تفکر اعراب زمان جاهلیت به مقوله دختر و زن اشاره میکند چراکه در میان این افراد، توهین و تحقیر به مقام زن مرسوم بوده و به همین خاطر است که هنگام بدنیا آمدن دختری در میان آن ها، صورتشان از فرط خشم، سیاه میشد و بدنبال آن، به این فکر میکردند که فرزند دختر خود را نگه دارند یا زنده به گور کنند؟.
این در حالی است که دین مبین اسلام با حقایق نورانی خود، این تحجر اعراب جاهلیت درمورد زنان و دختران را به طور کلی تغییر داد و به همین منظور، حضرت زینب (س) دختر بزرگوار حضرت علی (ع) و حضرت زهرا (س) که جزو نخستین دختران معصومین علیهمالسلام بودند را زینت پدر خوانده اند.
به گفته این کارشناس مذهبی، حضرت معصومه (س)، یکی دیگر از دختران پاکدامن جهان بودند که ارزش و منزلت بالایی داشتند؛ به طوری که در بحارالأنوار به نقل از امام جعفر صادق (ع) روایت شده است: «کسی که حضرت معصومه (س) را زیارت کند در حالی که آگاه و متوجه شأن و منزلت او باشد به بهشت میرود.»
امام جواد (ع) نیز میفرمایند: ««مَنْ زارَ قَبْرَ عَمَّتی بِقُمَّ فَلَهُ الْجَنَّةُ؛ کسی که قبر عمهام را در قم زیارت کند، بهشت برای اوست» که این موضوع نشان دهنده عظمت، مقام و معرفت این بانوی بزرگوار است. گفتنی است که حضرت معصومه (س) تحت تربیت برادر بزرگوارشان امام رضا (ع) بوده اند.
به گفته قهرمانی نژاد، در دین مبین اسلام به مقام زن و دختر تأکید فراوانی شده است چراکه تربیت جوامع و زیرساخت معنوی آنها وابسته به زنان و دختران است؛ به طوری که اگر دختر تبدیل به همسر و سپس مادر شود، اثر تربیتی بسیاری روی جوامع خواهد گذاشت و بدنبال آن، بزرگانی که در جوامع انسانی به مقام عالیه رسیده اند از دامن دختران و زنان بوده است.
از این رو، دختر هم نعمت و هم برکت است و مصداق این سخن، حدیث حضرت محمد (ص) است که فرموده اند: «ما من بیت فیه البنات إلا نزلت کل یوم علیه اثنتا عشرة برکة و رحمة من السماء؛ و لا تنقطع زیارة الملائکة من ذلک البیت یکتبون لأبیهم -کل یوم و لیلة-عبادة سنة.» «خانهای که در آن دخترانی وجود داشته باشند، هر روز دوازده برکت از آسمان بر آن خانه نازل میشود و رفت و آمد ملائکه از آن خانه قطع نمیشود و برای پدر در هر شب و روز، عبادت یک سال را مینویسند.» آرتسیفر فرهنگی هنری قرآن و عترت