دبیر بخش تصویرگری جشنواره تجسمی فجر: ناشران باید در جشنواره با تصویرگران آشنا شوند
گروه تجسمی آرتسیفر: کاظم طلایی دبیر رشته تصویرسازی پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر در گفتگو با آرتسیفر با بیان اینکه اوایل دهه ۹۰ نیز دبیری این شاخه را در جشنواره فجر بر عهده داشته است گفت: آن دوره با توجه به بینالمللی بودن جشنواره، تعدادی هنرمند خارجی نیز در ترکیب داوران حضور داشت، اما امسال چنین امکانی نبود. همچنین فرصت زیادی برای برنامهریزی دقیق نداشتیم، در صورتی که اگر فرصت کافی وجود داشت میتوانستیم از تصویرگران مختلف دعوت کنیم تا بحث و نقد و بررسی برای سیاستگذاری بهتر در این زمینه داشته باشیم.
طلایی افزود: انتظار این حجم از آثاری که به جشنواره رسید را نداشتیم و کارها از نظر کمی و کیفی قابل قبول بود. جلسه داوری چند ساعت به طول انجامید و این نشان دهنده قابل اعتنا بودن آثار است. نسبت به شرایط موجود کارهای خوبی به جشنواره رسید که از حرفهای تا آماتور را دربرمیگرفت. حسن بزرگ این رویداد آن است که از اقصا نقاط ایران کارهایی به جشنواره میرسد و جوانان و دانشجویان میتوانند کارهای خود را ارائه دهند
این تصویرگر ادامه داد: معمولاً هنرمندانی که در زمینه تصویرگری فعالیت میکنند و با سفارش ناشران کار کردهاند، میتوانند از میان همان کارها تصاویری را به جشنواره بفرستند. طبیعی است که در این دوره جشنواره هم بیشتر آثار بخش تصویرگری مربوط به همین نوع آثار است. علاوه بر این بخشی با عنوان «قلهها» در جشنواره وجود دارد که عدهای از تصویرگران با موضوع قلههای پیشرفت، کار کردهاند. اگرچه تعداد این آثار کم است اما کارهای قابل توجهی در میان آنها دیده میشود.
او درباره تکنیکهایی که هنرمندان در کار خود استفاده کردهاند گفت: با توجه به اینکه ناشران هزینه پایینی به تصویرگران پرداخت میکنند، امروزه بیشتر تصویرسازیها با کامپیوتر انجام میشود چون سرعت آن بیشتر است و در صورتی که سفارش دهنده در مراحل پایانی کار هم بخواهد تغییراتی در آن اعمال کند، کارها قابل ویرایش کردن است. در میان آثار جشنواره نیز کارهای دیجیتال بیشتر از کارهای دستی است، اما نکته قابل توجه این است که در سالهای گذشته وقتی هنرمندان با ابزارهای دیجیتال کار میکردند اثر شکل تصنعی پیدا میکرد اما الان به جایی رسیدهاند که برای بیننده سؤال پیش میآید که این کار با دست انجام شده است یا کامپیوتر، و این خیلی خوب است که توانایی هنرمندان به این حد رسیده است.
دبیر بخش تصویرسازی درباره رده سنی آثاری که در جشنواره حضور دارد گفت: معمولاً تصویرگری کتاب برای رده سنی کودک و خردسال انجام میشود و در دوران نوجوانی تصویرها ساده و تک رنگ میشوند و برای بزرگسالان تصویرسازی به حداقل میرسد. بنابراین بیشتر کارهای حاضر در جشنواره نیز تصویرگری در رده سنی کودک است و به ندرت آثار بزرگسال هم دیده میشود. ما در داوریها به این نکته توجه میکنیم که آیا تصویری که هنرمند به وجود آورده است مناسب این گروه سنی هست یا خیر و علاوه بر خلاقیت به تکنیک و اجرا توجه میکنیم که آیا هنرمند توانسته است تکنیک و اجرای متناسب با موضوع برای مخاطب را انتخاب کند یا خیر.
طلایی ادامه داد: تصویرسازی برخلاف نقاشی و هنرهای دیگر مخاطب عام دارد و قرار نیست قشر خاصی از جامعه مورد هدف باشد، بلکه برای عموم کودکان و نوجوانان است، بنابراین باید با این نگاه داوری کنید. وقتی گروه سنی بالاتر میرود میتوان کتابها را دستهبندی کرد ولی در رده کودک و نوجوان ۹۹ درصد کتابها و تصویرگریها برای عموم است.
او درباره وابستگی کار تصویرگری و نشر گفت: متأسفانه ناشران ما برای بعضی از موضوعات مهم وقت نمیگذارند. مثلاً در نمایشگاه کتاب تهران که بزرگترین اتفاق فرهنگی ماست ناشران میتوانند از نشستهای تخصصی که در حوزه تصویرگری و گرافیک برگزار میشود و کارشناسان در آنها صحبت میکنند استفاده کنند، اما چنین اتفاقی نمیافتد چون آنها درگیر مسائل دیگری مانند فروش هستند. بنده به عنوان یک ناشر احساس میکنم وقتی که یک نمایشگاه یا جشنواره تصویرسازی برگزار میشود باید به آن ورود کنیم و ببینیم چه کسانی کار ارائه کردند تا جوانها را شناسایی کنیم و به آنها سفارش کار بدهیم. اما متأسفانه ناشران را در این رویدادها نمیبینیم. این مسأله میتواند ضعف اطلاعرسانی جشنواره محسوب شود یا اینکه خود ناشران پی به اهمیت موضوع و اینکه باید با تصویرگران آشنا شوند نبردهاند.
طلایی ادامه داد: اطلاعرسانی جشنواره برای هنرمندان خوب بوده است زیرا وقتی از یک شهر دور دست اثری به جشنواره میرسد نشان میدهد که اطلاعرسانی انجام شده و کسی که در این حوزه کار میکند از وجود جشنواره و نحوه کار آن مطلع شده است. اما کارهای دیگری میتوان انجام داد که فراوانی شرکتکنندهها بالاتر برود، مثلاً استفاده از داوران خارجی، برگزاری میزگردهای تخصصی و… باعث میشود جامعه هدف و کسانی که در این حوزه فعال هستند بیشتر جذب شوند تا جشنواره را رصد کنند و بهره بیشتری ببرند.