هماهنگی دوخت‌های سنتی ایران با سنگ‌نگاره‌ها و بناهای باستانی | لزوم تقویت ریشه‌ها برای نفوذ به فرهنگ آیندگان
گروه مد و لباس آرتسیفر: در تحلیل نقوش، نمادها و آرایه‌های بکار رفته درسوزن‌دوزی‌ها، به انطباق بین نقوش سوزن‌دوزی‌ها، با سنگ نگاره‌ها و بناهای باستانی و تاریخی، آثار مکشوفه در حفاری‌های باستانشناسی، مهرها و زیورآلات، منسوجات و نقاشی‌ها و دیوارنگاره‌های آن مناطق استدلال می‌شود؛ چرا که سوزن‌دوزی، حاصل نگرش قومی، ملی، آیینی، اساطیری، اجتماعی و سیاسی مردم در اعصار و برهه‌‌های مختلف تاریخی است.
هنر سوزن‌دوزی، بخشی از فرهنگ جوامع محسوب می‌شود و میزان پیشرفت، رشد و توسعه هنر سوزن‌دوزی در کشورهای مختلف، بر حسب فرهنگ، جهان‌بینی، نوع نیازها و نگرش قومی و ملی آنها، متفاوت است.
سوزن‌دوزی، صنعت دستانی شایسته و ذهنی آگاه به بن مایه‌های خرد و هنر است؛ هنری جاری در بستر تاریخ و جغرافیا، فرهنگ و سنت، آداب و رسوم فرهنگی، ملی،دینی و قومی. سوزن‌دوزی سنتی ایران، در بزنگاه‌های تاریخ، جوشیده و خروشیده، رنگ باخته و رنگین شده، گاه آرام و گاه طوفانی، اما همواره جاری بوده است.
به هر روی صلبیت و یا غیر قابل نفوذ بودن هنر، از تازگی و طراوت آن می‌کاهد؛ و تأثیر پذیری ناگزیر آن، مولودی نو، بر می‌انگیزد و رویشی دوباره، تازه و جوان. بر این اساس، سوزن‌دوزی‌های سنتی در جای جای جغرافیای جهان، همچنین میهن عزیزمان ایران، متأثر از فرهنگ‌های همجوار نیز، بوده و هستند، گاه سبب تقویت عناصر فرهنگی آنان و گاه موجب تضعیفشان شده است.
در دنیای کنونی، شناخت عناصر فرهنگی، سبب تقویت ریشه‌های آن، جهت انتقال به نسل‌های آتی خواهد شد؛ شناخت نمایه‌ها و نقوش و نمادهای سوزن‌دوزی نیز از این پندار مستثنی نیست.
جستجوی پیشینه فرهنگی و تاریخچه انواع تکنیک‌های دوخت، نقوش و منسوجات بکار گرفته شده در سوزن‌دوزی‌های سنتی ایران، زمینه مساعد را برای بکارگیری شکل نوینی از آنها با تکیه بر اصالت‌ها و فرهنگ بومی و ملی‌مان، فراهم می‌سازد و نسل نو را ترغیب به بکارگیری این هنر در جایگاه هایی نو و کاربردی خواهد کرد چرا که بدون شناخت مبدأ و نقشه راه، رسیدن به مقصد، دور از ذهن به نظر می‌رسد.
کاربرد سوزن‌دوزی در ایران سابقه‌ایی دیرین و پیشینه‌ایی کهن دارد. از آنجا که ماهیت پارچه، آسیب‌پذیری در معرض عوامل نامساعد جغرافیایی و زیست محیطی است، نمونه‌هایی با قدمتی که از روی متون تاریخی و یا سنگ نگاره و یافته‌های باستانشناسی متصور می‌شود، در دسترس نیست.
هرچند که اطلاعات به دست آمده از دوران پیش از تاریخ در فلات ایران بسیار اندک است، با این حال در تحلیل زمان پیدایش سوزن‌دوزی در ایران و کاربرد آن در البسه و لوازم کاربردی در ایران در دوره‌های مختلف تاریخ وحتی پیش از تاریخ ادله و شواهدی در دسترس و قابل دستیابی است که در این مجال نمی‌گنجد و فرصتی در بستر متون کتاب می‌طلبد.
نمونه‌های متنوع و متعددی از منسوجات سوزن‌دوزی ایران اعم از جغرافیای فعلی و یا جغرافیای کهن ایران در موزه‌های معتبر ایران و جهان موجود و در معرض نگاه علاقه‌مندان قرار دارد، اما جهت تکوین تاریخچه سوزن‌دوزی در ایران، علاوه بر نمونه‌های موجود در موزه‌ها به متون و سفرنامه‌های مکتوب سده‌های گذشته و نقوش باستانی برجای مانده نیز استناد می‌شود.
